مشکلاتی مانند گرفتگی و انسداد بینی می تواند برای فرد بسیار آزار دهنده باشد. زمانی که این مشکل به صورت مداوم با فرد همراه باشد دیگر یک بیماری موقت و گذرا نیست و می توان گفت فرد به سینوزیت مبتلا می باشد. در سینوزیت حفره های اطراف بینی ملتهب و متورم می باشد.
سینوس ها دارای اجزای ریز و مانند مو می باشند که به آنها سیلیا یا مژه می گویند. وظیفه ی سیلیا ها؛ حرکت دادن و خارج کردن ترشحات سینوسی به نام موکوس می باشد. تمام مجراهای بینی برای تبادل و تخلیه، هوا و موکوس با هم در ارتباط می باشند.
برای آشنایی با سینوزیت ابتدا بهتر است با سینوس و محل آن آشنا شویم؛
به فضای خالی در جمجمه که حاوی غشای موکوسی می باشد سینوس گفته می شود. اکثرا ۴ جفت سینوس نازال مرتبط با بینی وجود دارد.
🔷️ دو سینوس در پیشانی بالای چشم
🔷️ یک سینوس داخل استخوان گونه
🔷️ گروهی از سینوس های پشت تیغه بینی
🔷️ گروهی از سینوس های پشت بینی و پایین مغز
سینوس ها مانند اثر انگشت هر فرد متفاوت بوده و ممکن است در شخصی سینوسی در استخوان گونه ای وجود نداشته باشد.
می توان عفونت و برخی حساسیت ها را دلیل ایجاد تورم و التهاب در بافت سینوسی دانست. سینوزیت ها به طور معمول با سرماخوردگی و مواد محرک ایجاد می گردند. برخی از علل سینوزیت مزمن عبارتند از:
⬅️ حساسیت، مانند عفونت قارچی سینوس ها
⬅️ پولیپ بینی که می تواند سبب انسداد بینی گردد.
⬅️ انحراف در قسمت تیغه میانی بینی
⬅️ عفونت دستگاه تنفسی
علائم هر بیماری و عارضه می تواند در هر فرد متفاوت باشد. این علائم می تواند جزئی و یا گسترده باشد. ممکن است فردی از ترشح پشت بینی و فرد دیگری از مشکل تنفسی شکایت داشته باشد. برخی از این علائم عبارتند از:
🔸️ گرفتگی بینی
🔸️ احساس درد در نقاط مختلفی مانند صورت و دندان
🔸️ اختلال در بویای
🔸️ تب
🔸️ سرفه
🔸️ گلو درد
🔸️ گوش درد
🔸️ احساس خستگی
🔸️ آبریزش بینی به رنگی متفاوت
🔸️ سر درد
سینوزیت حاد می تواند با سرماخوردگی آغاز شود و با علائمی همراه باشد. سینوزیت حاد می تواند ناگهانی شروع شده و ممکن است ۴ تا ۱۲ هفته به طول بیانجامد. این نوع سینوزیت را با درمان های اولیه می توان درمان کرد.
علت سینوزیت حاد
یکی از شایع ترین عللی را که می توان برای سینوزیت حاد در نظر گرفت عفونت ویروسی می باشد.
علائم سینوزیت حاد
☑️احساس درد یا فشار در صورت
☑️پر بودن بینی
☑️سرفه یا خلط
☑️ترشحات بینی به رنگ های متفاوت
☑️احساس خستگی، تب، فشار و یا پری در گوش
علائم سینوزیت مزمن می تواند ۱۲ هفته و یا بیشتر طول کشیده و با علائمی مانند:
✅️آبریزش بینی زیاد
✅️گرفتگی بینی
✅️سرفه
✅️گلو درد و …. همراه باشد.
سینوزیت عود کننده می تواند چند بار در سال اتفاق افتد. بعد از بررسی علائم زیر در خود، برای اطمینان و تشخیص درست با متخصص گوش و حلق و بینی در ارتباط باشید. برخی از علائم عبارتند از:
⬅️التهاب بینی
⬅️تخلیه ترشحات به قسمت پشت حلق
⬅️کاهش بویایی و چشایی
⬅️درد و تورم در بینی، چشم ها و پیشانی
با توجه به اینکه، درمان قطعی برای سینوزیت وجود ندارد اما می توان با انجام برخی کارها از مزمن شدن سینوزیت ها جلوگیری کرد. مانند:
✅️ مرطوب نگه داشتن سینوس ها با اسپری و آب نمک
✅️ اجتناب از محیط های خشک
✅️ دوری از محرک هایی مانند دود سیگار، قلیون و عطر هایی با بوی تند
✅️ پوشاندن پیشانی در جریان باد سرد
همانطور که می دانید؛ قبل از شروع پروسه ی درمان باید بیماری تشخیص داده شود تا گزینه ی درمان انتخاب گردد. ابتدا پزشک با بررسی و معاینه فیزیکی اطلاعات لازم مانند میزان حساسیت ناحیه را به دست می آورد.
استوانه ای باریک و منعطف به نام اندوسکوپ به همراه منبع نور وارد بینی می شود و به بررسی بینی و سینوس ها می پردازد.
با استفاده از تصویربرداری هایی مانند؛ سی تی اسکن و ام آر آی جزئیات سینوس و بینی مورد بررسی قرار می گیرد. تورم های عمقی و انسداد ها نیز در این روش قابل تشخیص می باشد.
کشت میکروب برای تشخیص سینوزیت ضروری نمی باشد اما، هنگامی که درمان موفقیت آمیز نباشد و بیماری وخیم تر گردد کشت بافتی انجام می گردد تا علت سینوزیت تشخیص داده شود.
در صورت مشکوک بودن رابطه بین سینوزیت و آلرژی، پزشک تست آلرژی را تجویز می نماید.
برای درمان هر بیماری ابتدا باید علت بروز بیماری تشخیص داده شود تا درمان مناسب در پیش گرفته شود. در صورتی که بیماری سینوزیت ۳ ماه یا بیشتر ادامه دار شود، سینوزیت مزمن ایجاد می گردد.
هدف از درمان سینوزیت؛ از بین بردن علل زمینه ای، کاهش التهاب سینوس و خالی نگه داشتن بینی می باشد.
برخی از روش های درمانی که ممکن است در پیش گرفته شود عبارتند از:
✅️ درمان های دارویی شامل برخی آنتی بیوتیک ها
✅️ جراحی
✅️ جراحی آندوسکوپیک سینوس
✅️ درمان نگهدارنده سینوزیت
در پایان
در صورت داشتن علائمی مانند تب، ترشح، خلط و یا درد در ناحیه صورت که بیش از ۱۰ روز ادامه دار باشد با یک متخصص گوش و حلق و بینی در ارتباط باشید. اگر سینوزیت بدون درمان رها شود می تواند احساس درد و ناراحتی را برای شما به همراه داشته باشد.
بله، یکی از علائمی که ممکن است در زمان سینوزیت با آن روبرو گردید، سرگیجه می باشد.
بله، سینوزیت و علائم آن با جنسیت فرد ارتباطی ندارد و هم مردان و هم زنان می توانند علائمی مشابه را تجربه نمایند.
بروز عفونت و آلرژی و در نتیجه سینوزیت می تواند برای هر فردی رخ دهد اما افرادی با: پولیپ بینی، عفونت دندان، ضعف سیستم ایمنی و … بیشتر در معرض ابتلا می باشند.
پزشک متخصص بعد از بررسی و معاینات فیزیکی می تواند در خصوص وجود پولیپ اظهار نظر کند. اما در برخی شرایط ممکن است با بررسی فیزیکی سینوزیت قابل تشخیص نباشد و نیاز به آزمایش و تصویر برداری داشته باشد.
قبل از اقدام و درمان خودسرانه با پزشک متخصص در ارتباط باشید تا درمان مناسب را دریافت نمایید.